Khoa Lịch sử

Xây dựng đội ngũ chuyên gia đầu ngành là sứ mệnh, chiến lược trọng tâm của Trường ĐHKHXH&NV

(USSH) Đó là một trong những nội dung trọng tâm Hiệu trưởng Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh trong kết luận Hội nghị giao ban toàn trường tháng 5/2023 vào ngày 4/5 vừa qua. Hội nghị có sự tham dự của các Phó Hiệu trưởng, Bí thư các chi bộ, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Trường và lãnh đạo các tổ chức đoàn thể.

GS.TS. NGƯT Nguyễn Văn Kim – người khai mở những định hướng nghiên cứu mới về Biển và Thương mại châu Á

(USSH) Ngay từ những năm cuối của thập niên 1990, khi nhân sự, đội ngũ chuyên gia nghiên cứu về vấn đề biển đảo, thương mại biển và mối quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực còn rất mỏng, nhưng GS.TS Nguyễn Văn Kim đã quyết tâm thành lập nhóm Nghiên cứu thương mại châu Á. Trải qua gần 25 năm xây dựng và phát triển, nhóm nghiên cứu gặt hái được nhiều thành tựu, khẳng định có uy tín khoa học cả trong nước và quốc tế, năm 2023 tiếp tục là nhóm Nghiên cứu mạnh của Đại học Quốc gia Hà Nội. Những thành tựu của nhóm nghiên cứu có dấu ấn rất lớn của Trưởng nhóm - GS.TS. Nguyễn Văn Kim.

GS.TS Lâm Thị Mỹ Dung và niềm đam mê với Khảo cổ học, lịch sử và văn hoá Việt Nam

(USSH) Đầu năm 2023, GS.TS Lâm Thị Mỹ Dung là một trong số ít nữ nhà khoa học nhận được Bằng khen của Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác nghiên cứu khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo năm 2022.

(USSH) Giải thưởng Đinh Xuân Lâm dành cho sinh viên, học viên, NCS, giảng viên lịch sử: Vinh danh những giá trị khoa học lịch sử Việt Nam

Đó là những tình cảm và tâm huyết mà đại diện Quỹ Giải thưởng Sử học Đinh Xuân Lâm gửi gắm tới Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN nói riêng và các nhà khoa học, giảng viên, sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh ngành Lịch sử tại các trường đại học lớn tại Việt Nam trong buổi làm việc ngày 08/5/2023.

Hội thảo khoa học "Nghề gốm cổ Ninh Bình: truyền thống và hiện đại"

Ngày 20/4/2023, thực hiện chương trình hợp tác giữa UBND tỉnh Ninh Bình và Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn phối hợp cùng Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Hội thảo khoa học "Nghề gốm cổ Ninh Bình: Truyền thống và hiện đại".

(VHNA) Những nghiên cứu của PGS.TSKH Nguyễn Hải Kế về các nhân vật lịch sử Văn hoá Việt Nam

Tưởng nhớ 10 năm ngày mất của Nhà giáo ưu tú, PGS.TSKH Nguyễn Hải Kế (1954 - 2013) - Cố chủ nhiệm Khoa Lịch sử, trường Đại học khoa học xã hội và Nhân văn, (Đại học Quốc gia Hà Nội), Văn hoá Nghệ An xin được trân trọng giới thiệu bài viết của TS. Nguyễn Quang Hà (Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội) nhìn lại một vài khía cạnh về những đóng góp của nhà Sử học Nguyễn Hải Kế đối với sự nghiệp nghiên cứu khoa học.

Lê Anh Xuân – một nhà thơ, một nhà giáo, một người chiến sĩ tiêu biểu của thế hệ “sinh viên Nhân văn Hà Nội gác bút nghiên ra trận”

Lê Anh Xuân (1940-1968), một nhà thơ, một chiến sĩ. Dù sống cuộc cuộc đời ngắn ngủi nhưng nhà thơ ấy đã để lại những tác phẩm bất hủ, người chiến sĩ ấy mãi mãi là niềm tự hào của lớp lớp cán bộ giảng viên, sinh viên Đại học Tổng hợp về một thế hệ cha anh sẵn sàng xếp bút nghiên lên đường ra trận, chiến đấu hi sinh bảo vệ Tổ quốc.

(VNU) GS.TS.NGND Nguyễn Quang Ngọc được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất

Ngày 10 tháng 02 năm 2022, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 200/QĐ-CTN về việc trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, ĐHQGHN về các đóng góp xuất sắc góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc. Đây là phần thưởng rất cao quý của Đảng, Nhà nước ghi nhận và vinh danh những đóng góp, cống hiến của GS. Nguyễn Quang Ngọc trong suốt quá trình công tác và cống hiến.

PGS.TS VŨ QUANG HIỂN - NGỌN ĐÈN ĐỨNG GÁC

Không hiểu sao khi nghĩ về Thầy - PGS.TS Vũ Quang Hiển, tôi thường nghĩ về những ngọn đèn đứng gác. Liên tưởng ấy không chỉ vì hàm ý toát ra từ cái tên QUANG HIỂN của Thầy hay một vóc dáng cao gầy mà còn vì cuộc đời và lẽ sống của Thầy như một ngọn đèn thầm lặng mà kiêu hãnh tỏa sáng.

Phan Đại Doãn: nhà khoa học - nhà giáo

Giáo sư Đinh Xuân Lâm - Cây đời xanh mãi

Đã bao lần tôi trăn trở với câu thơ: "Nếu phải đi trở lại - Tôi sẽ đi đường này" của nhà thơ Lui Aragông cũng như trăn trở trước khái niệm "nghiệp" của nhà Phật để tìm xem những sợi dây vô hình nào đã gắn bó, níu kéo chúng ta với cuộc sống này, với thế giới này, với những điều đang diễn ra trước mắt và những điều thuộc về tương lai mà ta không thể biết. Mỗi lần như thế tôi đều đến với những người thầy để tìm một lời lý giải, và duyên số đã đưa tôi đến với Giáo sư sử học, Nhà giáo nhân dân Đinh Xuân Lâm. Với chính cuộc đời của mình, với ngọn lửa của lòng đam mê khoa học, lòng yêu cuộc sống gửi gắm trong tâm sự: "Nếu như được sống hai lần thì lần thứ hai ấy tôi vẫn tiếp tục làm nghề dạy học", ông đã mở ra cho tôi biết bao điều về con người và sự nghiệp của ông.

Về nghề dạy sử của tôi - GS Trần Văn Giàu

Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Vũ Dương Ninh, một đời tâm huyết với nghề

GS.NGND Vũ Dương Ninh sinh ngày 18/7/1937 trong một gia đình công chức - trí thức thành thị. Sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước đang trải qua một cuộc chuyển mình lớn, từ thuở niên thiếu, nhà giáo Vũ Dương Ninh đã được chứng kiến, chiêm nghiệm và tham gia tích cực vào phong trào yêu nước của học sinh Thủ đô trong những năm bị tạm chiếm. Tấm kỷ niệm chương của Thành đoàn trao tặng là sự ghi nhận một thời sôi nổi của tuổi trẻ học đường.

Vài ký ức của tôi về Giáo sư Hà Văn Tấn

Tôi bắt đầu biết anh Hà Văn Tấn từ năm 1956-1957 khi anh là sinh viên năm thứ 2 khoa Sử Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và lưu trú tại ký túc xá Việt Nam học xá (nay là Trường Đại học Bách Khoa). Do nhu cầu giáo viên cấp 3 cho các trường sau khi hòa bình lập lại, khóa học chỉ có 2 năm , nên từ hè năm 1957 sau khi tốt nghiệp vào loại xuất sắc - nếu tôi không lầm thì anh đứng thứ hai (á nguyên), đứng thứ nhất (giải nguyên) là anh Hoàng Văn Lân (hiện nay là Phó giáo sư ở Đại học sư phạm Vinh), anh Tấn được giữ lại trường làm công tác giảng dạy ở Bộ môn Lịch sử cổ đại Việt Nam do Giáo sư Đào Duy Anh phụ trách.

Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng Lao động Trần Văn Giàu - Một học giả lớn

Trần Quốc Vượng: Thác là thể phách còn là tinh anh

GS. Trần Quốc Vượng - Người đã gắn bó máu thịt với Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) suốt nửa thế kỷ qua, người “đi thật nhiều, nói thật nhiều và viết thật nhiều” đã ra đi... Trần Quốc Vượng - người con của sông Châu, núi Đọi, họ Trần ấy thông minh và nổi tiếng từ rất sớm!

Giáo sư, Nhà giáo ưu tú Trần Quốc Vượng: Thầy tôi, cây đại thụ của nền sử học Việt Nam

Giáo sư Trần Quốc Vượng sinh ngày 12.12.1934 tại huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. Quê gốc của ông ở xã Lê Xá, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, một làng quê "bên bờ sông nhỏ, dưới chân một trái núi nho nhỏ miệt đồng chiêm trũng xứ Nam...". Là con trai út của một gia đình có nhiều người sớm được giác ngộ và đi theo cách mạng, theo kháng chiến, theo Đảng. Ngay từ nhỏ, ông đã được sống "trong không khí một gia đình "có học" (và chỉ biết có học)". Niềm đam mê văn sử của ông, lòng tâm thành với lịch sử và văn hoá Việt Nam cũng khởi nguồn từ truyền thống yêu nước, ham học, hiếu học ấy của gia đình.

Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Phan Huy Lê, một chuyên gia hàng đầu về lịch sử Việt Nam

Giáo sư Phan Huy Lê sinh ngày 23.2.1934 tại xã Thạch Châu, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh - một vùng quê văn hiến của xứ Nghệ, giàu truyền thống yêu nước, cách mạng, trọng tình nghĩa, cần cù và hiếu học.Cả hai dòng họ nội, ngoại của GS. Phan Huy Lê đều là những dòng họ khoa bảng nổi tiếng với những danh nhân văn hoá lớn như Phan Huy Cẩn, Phan Huy Ích, Phan Huy Thực, Phan Huy Vịnh, Phan Huy Chú, Cao Xuân Dục, Cao Xuân Tiếu, Cao Xuân Huy... Cụ thân sinh là Phan Huy Tùng, tiến sĩ Nho học, từng làm quan trong triều đình Huế, nổi tiếng thanh liêm, phúc đức, nhân hậu, hết mực yêu con, quý cháu.

Giáo sư Sử học Đinh Xuân Lâm

Ông được xem là một trong "tứ trụ" ("Lâm, Lê, Tấn, Vượng", tức gồm Đinh Xuân Lâm, Phan Huy Lê, Hà Văn Tấn và Trần Quốc Vượng) của sử học Việt Nam đương đại. Theo lời giải thích của Giáo sư Vượng, đó là chuyện huyền thoại và có lẽ hình thành vào cuối thập kỷ 1960, khi cả bốn ông đều nổi tiếng học giỏi. Ra trường vào giữa thập kỷ 1950, ba ông “Lâm, Lê, Vượng” học cùng khoá, còn ông "Tấn" học sau (thủ khoa năm 1957). Trần Quốc Vượng quê gốc Hà Nam, còn 3 người còn lại đều quê Hà Tĩnh.